Współczesny Rynek Pracy

Z wyzwaniami współczesnego rynku pracy mierzą się obecnie wszyscy pracodawcy. Czy są tego świadomi i chcą zapobiegać potencjalnym kryzysom, czy nie są i prędzej czy później będą gasić pożary. Ciąć koszty i zwalniać HRowców? Czy budować świadomie zarządzanie ludźmi, aby osiągać wyniki na poziomie całej firmy?

Z tego artykułu dowiesz się:

• Jakie czynniki wpływają na obecny rynek pracy?
• Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami?
• Na jakie trendy rynku pracy warto zwrócić uwagę?
• Jakie działania mogą podjąć pracodawcy?
• I od czego zacząć;)

Na te pytania mogą odpowiedzieć sobie duże organizacje, które takie działy mają. Jednak małe przedsiębiorstwa nie posiadające dedykowanych ról do “miękkiego HR-u”, o trendach z obszaru dobrostanu pracowników, różnic pokoleniowych, inkluzywności, ageizmu, outplacementu, itd. mogą najwyżej poczytać w Internecie. Wielość podejść zmienia się w zawrotnym tempie. Jednak zarówno w dużej organizacji jak i w małej  – pracują ludzie, którzy tak samo mają dostęp do wiedzy, Internetu, mają swoje życie prywatne, zainteresowania, problemy, ambicje…Tak więc zarządzanie oczekiwaniami ludźmi i komunikacja w organizacjach bez względu na ich wielkość jest osadzona w takich samych realiach.

A jakie mamy realia?

Na rynek pracy wpływa wiele czynników, zarówno na pracodawców jak i pracowników. W 2020 roku pandemia COVID-19, w 2022 wojna na Ukrainie, a w jej następstwie konsekwencje gospodarcze, które dotknęły nas wszystkich.

Zmiany prawne na poziomie krajowym oraz europejskim. W 2023 roku, do kodeksu pracy została wprowadzona praca zdalna. Wprowadzono nowelizację mająca na celu wdrożenie w Polsce postanowień dwóch dyrektyw unijnych – w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy (tzw. dyrektywa rodzicielska nr 2019/1152). Jak również równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów (work-life balance – dyrektywa nr 2019/1158). A już niebawem przed pracodawcami przygotowanie firm i wdrożenie postanowień Dyrektywy (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 r., która tak naprawdę dotyczącej zniwelowania luki płacowej, a o której potocznie mówi się w kontekście transparentności wynagrodzeń.  We wrześniu 2024 wchodzą przepisy dotyczące ochrony sygnalistów.

Kolejne czynniki wpływające na rynek pracy  to rozwój technologii oraz sztucznej inteligencji. Co wiąże się z jednej strony z zapotrzebowaniem na zupełnie nowe zawody, a z drugiej na automatyzację powtarzalnych procesów. Kolejny aspekt to globalizacja dająca możliwości na powstawanie nowych biznesów i umożliwiająca pracownikom pracę w globalnych firmach z dowolnego miejsca.

Innym aspektem wpływającym na rynek pracy, którego skutków chyba jeszcze sobie nie uświadamiamy (a może nie chcemy?) jest sytuacja demograficzna. Starzejące się społeczeństwo, malejącej dzietności oraz obecnych na rynku pracy wielu pokoleń o zupełnie różnych doświadczeniach, w tym technologicznych.

Czy w takim środowisku trendy i wyzwania obecne na rynku pracy można pominąć w zarządzaniu biznesem?

Złożoność i szybkość zmian otoczenia VUCA stawia przed pracodawcami wręcz konieczność śledzenia, działania, zarządzania wyzwaniami rynku pracy. Zadaniem nie jest“uszczęśliwić” pracowników czy wpłynąć na rozwój firmy, a w ogóle umożliwić firmom przetrwanie w konkurencyjnym środowisku. Pracodawcy mierzą się z wielowymiarowymi zmianami, które wzajemnie na siebie wpływają i tworzą cały ekosystem rynku pracy. Wraz z pokoleniami, które mają zupełnie inne podejście do wykorzystania technologii, potrzeby i rozumienie świata, znalazły się w jednej rzeczywistości. Z drugiej strony zewnętrzne otoczenie w znacznym stopniu wpłynęło i wpływa na rynek pracy, wymuszając konieczność dostosowania się zarówno ludzi jak i elastyczność całych przedsiębiorstw.

Na jakie trendy zatem warto zwrócić uwagę?

Różnorodność. Zarówno w obszarze wielości pokoleń jak i potrzebami różnych grup oraz obecnością generacji C. (Która nie wyznacza granicy oraz czasu między światem online i offline – stale będąc on-life).

Elastyczność. Spowodowana globalizacją, rozwojem technologii oraz zmianie w podejściu do pracy zdalnej po pandemii. Z jednej strony biorąc pod uwagę wymogi formalne związane z prawem pracy jak i elastycznością oczekiwaną przez młodsze pokolenia.

Pogarszające się zdrowie psychiczne ludzi. A co za tym idzie rozwój obszaru związanego z well-beingiem oraz work – life balance, (a obecnie work – life blending i work – life integration). Dobrostan pracowników ma bezpośredni wpływ na poziom motywacji, zaangażowania, jakości i satysfakcji z pracy.

Rozwój technologii i sztucznej inteligencji. Który zmienia gospodarkę, w tym rynek pracy, wpływa na deficyt nowych kompetencji i konieczność  transformacji cyfrowej.

Zgodnie z danymi przedstawionymi w raporcie The Future of Jobs Report 2020, WEF | Future of Work: The Global Talent Crunch | Talent Shortage Survey: Solving the Talent Shortage, ManpowerGroup:

• Do 2030 r. globalny niedobór talentów może objąć ponad 85 mln osób.
• 50% pracowników będzie musiało się przekwalifikować do 2025 r.
• 67% dużych organizacji nie może znaleźć pracowników z potrzebnymi firmie umiejętnościami.

Podsumowując

Wyniki badań i dostępne raporty pokazują jak wiele aspektów muszą uwzględniać pracodawcy, jeśli chcą pozostać konkurencyjnymi na rynku pracy. Kluczowe jest zrozumienie zjawisk, które zachodzą oraz otwartość na zmiany i wdrażanie rozwiązań. Pracodawcy mogą działać na poziomie wzmacniania motywacji poprzez dbanie o dobrostan pracowników w obszarze fizycznym i work-life balance. Na przykład poprzez adekwatne do potrzeb benefity, elastyczne modele zatrudnienia w kontekście czasu, miejsca czy formy współpracy. Mają możliwość prowadzić jasną i etyczną komunikację, działania employer brandingowe oraz działania na rzecz społecznej odpowiedzialności biznesu. Mogą już teraz przygotować pracowników na nadchodzącą transparentność wynagrodzeń, dywersyfikować środowisko pracy i włączać poszczególne grupy społeczne. Pracodawcy mogą również wspierać rozwój pracowników, stosując zróżnicowane metody na zewnątrz i wewnątrz organizacji. Zarządzanie ludźmi to jedynie -i aż – jeden z obszarów działalności firmy, a  jednak wpływający na działanie całego biznesu, tam, gdzie jest czynnik ludzki. Warto i trzeba zadbać o ten obszar, również w małych firmach.

PS.

Wyniki raportu Deloitte Global 2023 Gen Z & Millennial Survey z 2023 roku, potwierdzają, że niepewność w świecie VUCA, izolacja spowodowana pandemią oraz praca zdalna wpływają negatywnie na stan psychiczny społeczeństwa. Zgodnie z wynikami tych badań poziom stresu i niepokoju, który odczuwają młodzi ludzie od czasów pandemii utrzymuje się na podobnym poziomie. Według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia do 2030 roku depresja będzie na drugim miejscu wśród najczęstszych chorób cywilizacyjnych.

Dbajmy o siebie i zacznijmy od siebie! Zadbaj o swoje dobre samopoczucie jako pracodawca, aby móc efektywnie zarządzać swoim biznesem.